Wydarzenia
Utrzymanie w³a¶ciwego mikroklimatu w przechowalni ziemniaków gwarantuje ich odpowiedni± jako¶æ jak i ma³e straty w procesie przechowywania. Bardzo wa¿ne jest w trakcie magazynowania zapewnienie odpowiedniej wilgotno¶ci jak i temperatury tak by ziemniaki przeznaczone do konsumpcji lub celów spo¿ywczych przez d³ugi czas mog³y zachowaæ wysok± jako¶æ. W celu przybli¿enia tej tematyki prezentujemy fragment artyku³u z miesiêcznika Agrohale po¶wiêconego tej tematyce.
Hala przechowalni jest g³ówn± inwestycj± przechowalni ziemniaków, ale bez stworzenia odpowiedniego mikroklimatu dla przechowywanych ziemniaków nie bêdzie obiektem skoñczonym. Zadaniem systemów wentylacyjnych w przechowalniach ziemniaków jest utrzymanie wymaganych warunków termiczno-wilgotno¶ciowych na odpowiednim poziomie.
W przechowalniach ziemniaków wszystkie systemy wentylacji mo¿na podzieliæ na trzy grupy, ze wzglêdu na czynnik wymuszaj±cy ruch powietrza:
Wietrzenie mechaniczne wystêpuje w wiêkszo¶ci przechowalni, w których wysoko¶æ pryzmy wynosi 2-5 m.
W sk³ad systemu wentylacji wchodz± nastêpuj±ce podstawowe elementy:
Podczas wentylacji wdmuchiwane przez wentylatory powietrze przedostaje siê od do³u przez warstwê ziemniaków, wêdruj±c wolnymi przestworami miêdzy bulwami, a nastêpnie jest usuwane przez wyrzutniê na zewn±trz przechowalni. Odpowiednie zagêszczenie kana³ów wentylacyjnych powoduje, ¿e strumieñ powietrza jest równomiernie roz³o¿ony pod powierzchni± ca³ej pryzmy. Wietrzenie i och³odzenie ziemniaków w pryzmie nastêpuje zgodnie z kierunkiem przep³ywu powietrza, od do³u do góry.
W przechowalni o sk³adowaniu w paletach skrzyniowych powietrze podczas wentylacji przep³ywa z du¿± prêdko¶ci± miêdzy stosami palet skrzyniowych, natomiast w ¶rodku palety przep³yw powietrza jest minimalny. Temperatura ró¿nicuje siê miêdzy ¶rodkiem a warstw± przy¶cienn± palety.
Wietrzenie naturalne stosowane jest w obiektach ma³ych przy sk³adowaniu ziemniaków luzem do wysoko¶ci 1,2-1,5 m oraz w workach a¿urowych, a i tak¿e w paletach skrzyniowych (poj. 500 kg). Ruch powietrza w pomieszczeniach wywo³any jest ró¿nic± temperatur wewn±trz i na zewn±trz pomieszczenia ,jak równie¿ jest wynikiem wiatrów wiej±cych na zewn±trz przechowalni.
Przechowalnie z wietrzeniem mieszanym pozwalaj± na zaoszczêdzenie znacznej ilo¶ci energii elektrycznej, gdy¿ do wentylacji czê¶ciowo wykorzystywane s± wentylatory, ale g³ównie ruch powietrza wywo³any jest grawitacj± i wiatrem. Ten sposób wentylacji stosowany jest w przechowalniach o sk³adowaniu w paletach skrzyniowych z a¿urowymi bokami, które zestawione s± w stosy w odstêpach 15 cm. W naprzeciwleg³ych ¶cianach umieszczone s± otwory wentylacyjne na wysoko¶ci ostatniej palety w stosie.
Okre¶lona masa ziemniaków, szczególnie przeznaczonych do przetwórstwa, ale równie¿ ziemniaki jadalne, przechowywane s± w ciep³ym okresie (np. maj, czerwiec). Ze wzglêdu na wysok± temperaturê zewnêtrzn± powinny byæ one przechowywane w ch³odniach. Ch³odnia wyposa¿ona jest w agregat ch³odniczy i posiada odpowiedni± izolacjê termiczn± i paroizolacjê ¶cian.
Wydajno¶æ agregatów ch³odniczych dobiera siê na podstawie sporz±dzenia bilansu cieplnego ch³odni. Komory ch³odnicze mog± byæ budowane z p³yt warstwowych wype³nionych poliuretanem lub styropianem. ¦ciany ceramiczne mog± byæ od wewn±trz natryskiwane poliuretanem.
Typowe warto¶ci wspó³czynnika przewodzenia ciep³a w ch³odniach s± ni¿sze ni¿ w przechowalni i zwykle wynosz±: dla ¶cian zewnêtrznych U = 0,20 (W.m2.K-1), dla stropu – U=0,25 (W.m2.K-1) a dla posadzki – U=0,50 (W.m2.K-1). Paroizolacja ogranicza przenikanie wilgoci z wewn±trz przechowalni do materia³u izolacyjnego. Szczelnie po³±czone p³yty warstwowe i natryskiwany poliuretan nie wymagaj± dodatkowej paroizolacji.
Fragment artyku³y z miesiêcznika Agrohale autorstwa dr hab. Zbigniew Czerko, prof. ndzw., IHAR-PIB Oddzia³ Jadwisin.
Ca³y artyku³ w formie pdf do pobrania pod adresem: http://www.wentylatory.info.pl/pobierz.php?id=4